شربت اپیوم دارویی خوراکی ضد درد است که معمولاً برای تسکین دردهای مزمن یا کنترل اسهال تجویز می‌گردد. این شربت حاوی مورفین است و به همین دلیل می‌تواند حرکات دستگاه گوارش را تنظیم و به بهبود اسهال کمک کند. با این حال، برخی افراد به اشتباه تصور می‌کنند که این شربت می‌تواند به ترک اعتیاد کمک کند، اما به دلیل محتوای بالای مورفین، مصرف آن ممکن است منجر به وابستگی و اعتیاد بشود.
شربت تریاک که از تریاک، الکل و آب تهیه می‌شود، به دلیل ترکیباتش به عنوان یک مسکن قوی شناخته می‌شود و بسیاری از پزشکان آن را برای تسکین درد تجویز می‌کنند. مواد مورد استفاده باید با کیفیت بالا باشند و ناخالصی‌ها به درستی جدا شوند.
شربت اپیوم ترکیبی الکلی حاوی حدود ۱۰٪ پودر تریاک و ۱٪ مورفین است که از تریاک، الکل و آب تهیه می‌شود. این شربت تلخ حاوی آلکالوئیدهایی مانند مورفین، کدئین، تباین و پاپاورین است و مصرف آن عوارض زیادی دارد که ترک آن نیاز به درمان تخصصی دارد.
تریاک، ماده مخدر اصلی این شربت، از لاتکس گیاه خشخاش استخراج می‌شود و مورفین یکی از آلکالوئیدهای آن به شمار می‌رود. علاوه بر این، برخی افراد به طور غیرقانونی از مشتقات تریاک مانند هروئین بهره می‌برند.
شربت تریاک حداقل ۲۰٪ الکل دارد و به صورت مایعی خوراکی و بی‌بو از تریاک مرغوب تهیه می‌شود. تریاک باید استریل شود تا ناخالصی‌ها و آلودگی‌های میکروبی آن حذف شوند، زیرا این ناخالصی‌ها مضر و خطرناک هستند.
این شربت که رنگی قرمز مایل به قهوه‌ای دارد، در گذشته برای درمان بیماری‌های مختلف، به‌ویژه برای کاهش درد و تسکین سرفه، استفاده می‌شد. مصرف 100 تا 200 میلی‌گرم مورفین می‌تواند برای افرادی که پیشینه‌ای در مصرف مواد مخدر ندارند، مرگبار باشد؛ ازاین‌رو، مصرف آن باید با دقت و در دوز مناسب انجام شود.
هنگامی که فرد برای کاهش درد از شربت تریاک استفاده می‌کند، به دلیل جلوگیری از بازگشت درد، معمولاً تمایلی به توقف مصرف پیدا نمی‌کند و ممکن است به تدریج مقدار مصرف خود را افزایش دهد. این روند می‌تواند به تدریج زمینه‌ساز اعتیاد در افراد شود.
این شربت گیاهی تلخ که حاوی مقدار زیادی مورفین است، قادر به تسکین درد و کاهش سرفه پس از مصرف می‌باشد. به دلیل وجود تمامی آلکالوئیدهای موجود در تریاک، از جمله مورفین، این شربت به عنوان یک مخدر بسیار قوی شناخته می‌شود و مصرف بیش از حد آن می‌تواند باعث ایجاد وابستگی جسمی و روانی گردد.
مصرف بیش از حد این شربت ممکن است به وابستگی و آسیب‌های جدی و غیرقابل جبران منجر شود. استفاده بدون تجویز پزشک از این دارو عوارض متعددی به همراه دارد که بر اساس وضعیت جسمی فرد، میزان مصرف و مدت زمان استفاده متفاوت است. از جمله رایج‌ترین عوارض مصرف شربت تریاک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
از جمله عوارض اصلی این دارو می‌توان به بروز سیروز کبدی و سرطان اشاره کرد. برخلاف تصور برخی افراد، این دارو نه تنها کمکی به درمان کبد چرب نمی‌کند، بلکه ممکن است پیامدهای جبران‌ناپذیری به دنبال داشته باشد.
با توجه به اهمیت کبد به‌عنوان یکی از اندام‌های حیاتی بدن که نقش کلیدی در سم‌زدایی ایفا می‌کند، حفظ سلامت آن ضروری است. مصرف تریاک یا شربت تریاک می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های کبدی را تا چهار برابر افزایش دهد. از این رو، پزشکان استفاده از این دارو را برای افرادی که دچار بیماری‌های کبدی یا کبد چرب هستند، منع کرده‌اند.
مصرف بیش از حد شربت تریاک می‌تواند منجر به اوردوز شود. علائم اوردوز شامل مشکلات تنفسی، احساس سرخوشی، یبوست، بی‌قراری و تنگی مردمک چشم است. افراد معتاد به این شربت نباید بدون مشورت با پزشک آن را ترک کنند، زیرا ترک ناگهانی می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری داشته باشد.
شربت اپیوم، که حاوی تمامی آلکالوئیدهای تریاک از جمله مورفین است، در دسته مواد مخدر قرار می‌گیرد و وابستگی به آن منجر به افزایش تدریجی دوز مصرفی می‌شود. این شربت با داروهایی مانند متادون و مورفین اثرات مشابهی دارد و مصرف طولانی‌مدت آن می‌تواند به وابستگی شدید و افزایش تمایل به سایر مواد مخدر منجر شود.
برخی افراد بدون تجویز پزشک از این شربت استفاده کرده و آن را به اشتباه با مسکن‌ها مقایسه می‌کنند، در حالی که غلظت مورفین در آن ۲۵ برابر مسکن‌هاست. سوءمصرف این شربت عوارض جسمی جبران‌ناپذیری داشته و در دوزهای بالا می‌تواند کشنده باشد، لذا کنترل و نظارت بر مصرف آن ضروری است.
شربت اپیوم به دلیل آلکالوئیدهای تریاک بسیار اعتیادآور است و ترک آن نیازمند بستری شدن در کلینیک ترک اعتیاد است. برای ترک، باید به پزشک متخصص مراجعه کرد و مرحله ابتدایی سم‌زدایی را طی کرد.
بهترین روش، بستری شدن در مراکز ترک اعتیاد تحت نظر متخصصان است که شامل درمان جسمی و جلسات مشاوره و روان‌درمانی می‌شود. ترک ناگهانی و خودسرانه می‌تواند عوارض جسمی و روحی داشته باشد و احتمال بازگشت به اعتیاد را افزایش دهد.
