سیگار الکترونیکی یا سیگار معمولی؛ کدام خطرناک‌تر است؟

در مورد خطرات مصرف سیگارهای الکترونیکی، که برای بسیاری جایگزینی پرطرفدار برای سیگارهای معمولی محسوب می‌شود، نظرات متفاوتی وجود دارد. پژوهشی جدید که توسط محققان دانشگاه منچستر متروپولیتن انجام شده، نشان می‌دهد که مصرف مداوم این محصولات می‌تواند خطرات جدی برای سلامت افراد به همراه داشته باشد.

به گزارش دیلی میل، این تحقیق به طور دقیق تأثیرات سیگارهای الکترونیکی را مورد بررسی قرار داده و نشان می‌دهد که مصرف مداوم آن‌ها ممکن است خطر ابتلا به زوال عقل، بیماری‌های قلبی و نارسایی اندام‌های حیاتی را برای کاربران افزایش دهد. طبق برآوردهای دیلی میل، میزان مصرف سیگار الکترونیکی در بریتانیا به شکلی بی‌سابقه رشد کرده است، به‌طوری که تقریباً یک‌دهم افراد بزرگسال از این محصول استفاده می‌کنند.

اگرچه سیگارهای الکترونیکی به عنوان جایگزینی کم‌خطرتر برای ترک سیگار شناخته می‌شوند، اما نظرسنجی‌ها حاکی از آن است که تقریباً هشت درصد از کاربران فعلی این محصولات، پیش از شروع مصرف هرگز سیگار نکشیده بودند.

دکتر ماکسیم بویدین، متخصص توان‌بخشی قلبی و سرپرست این پژوهش، توضیح می‌دهد که سیگارهای الکترونیکی به دلیل سازوکار عملکردشان، که شامل استنشاق نیکوتین از بخاری است که با گرم شدن مایعی حاوی پروپیلن گلیکول، گلیسیرین، طعم‌دهنده‌ها و سایر ترکیبات شیمیایی ایجاد می‌شود، می‌توانند خطراتی برای سلامت به همراه داشته باشند.

دکتر بویدین خاطرنشان کرد که ورود ترکیبی از فلزات و مواد شیمیایی به بدن، بدون ایجاد هیچ‌گونه اثر منفی بر سلامت، غیرممکن است. او به نکته مهمی اشاره کرد و گفت: «برخلاف سیگارهای معمولی که افراد برای ادامه مصرف نیاز به روشن کردن سیگار جدید دارند، سیگارهای الکترونیکی چنین محدودیتی ندارند و کاربران می‌توانند بدون وقفه و حتی در مکان‌هایی که مصرف سیگار معمولی ممنوع است، از آن‌ها استفاده کنند.»

مقایسه سیگار الکترونیکی و معمولی

پژوهشگران تأکید دارند که میزان بالای نیکوتین موجود در این محصولات می‌تواند منجر به افزایش ضربان قلب و فشار خون شود، باعث انقباض رگ‌های خونی گردد و به دیواره‌های شریان‌ها آسیب وارد کند.

در این تحقیق، پژوهشگران گروهی از داوطلبان را با میانگین سنی ۲۷ سال مورد بررسی قرار دادند که همگی از سطح آمادگی جسمانی یکسانی برخوردار بودند. به منظور افزایش دقت نتایج، از شرکت‌کنندگان خواسته شد که ۱۲ ساعت قبل از هر آزمایش، فقط آب بنوشند و از مصرف سیگار، سیگار الکترونیکی و انجام فعالیت‌های ورزشی پرهیز کنند.

برای ارزیابی وضعیت سلامت رگ‌های خونی، پژوهشگران از یک روش ویژه به نام «آزمایش جریان خون» بهره گرفتند. در این روش، ابتدا یک دستگاه فشارسنج روی بازوی فرد قرار می‌گیرد و سپس با تغییر فشار دستبند، میزان انعطاف‌پذیری رگ‌ها و توانایی آن‌ها در گشاد شدن در واکنش به تغییرات جریان خون ارزیابی می‌شود. این آزمایش، که به اختصار FMD نامیده می‌شود، یکی از دقیق‌ترین روش‌ها برای سنجش سلامت عروق خونی محسوب می‌شود.

در شرایطی که رگ‌ها سالم باشند، دیواره آن‌ها باید قادر باشد با تغییر جریان خون منبسط و منقبض شود. اما نتایج آزمایش نشان داد که این توانایی طبیعی در رگ‌های شرکت‌کنندگان کاهش یافته است. متخصصان هشدار می‌دهند که چنین آسیب‌های عروقی ممکن است در آینده زمینه‌ساز بروز مشکلات جدی قلبی-عروقی شود.

خطرات سیگار الکترونیکی

با اینکه سازمان بهداشت ملی بریتانیا (NHS) همچنان سیگارهای الکترونیکی را گزینه‌ای کم‌خطرتر نسبت به سیگارهای معمولی می‌داند، اما متخصصان سلامت مدت‌هاست درباره مخاطرات این محصولات و ناشناخته بودن اثرات طولانی‌مدت آن‌ها هشدار می‌دهند.

پزشکان ابراز نگرانی داشتند که در سال‌های آینده، افزایش موارد بیماری‌های ریوی، مشکلات دندانی و حتی سرطان در افرادی که از سنین کم مصرف این محصولات را آغاز کرده‌اند، به یک چالش جدی تبدیل شود.

در همین راستا، سازمان بهداشت جهانی در ژوئیه سال گذشته دستورالعملی منتشر کرد و در آن، وضعیت سیگارهای الکترونیکی را «پیچیده» توصیف نمود. این سازمان اظهار داشت که به دلیل نبود اطلاعات کافی درباره مزایا و مضرات این محصولات، نمی‌تواند آن‌ها را به عنوان یک روش موثر برای ترک سیگار توصیه کند.

در پاسخ به افزایش نگرانی‌ها، دولت بریتانیا تصمیم گرفته است که از ژوئن سال جاری میلادی ممنوعیت سیگارهای الکترونیکی یک‌بار مصرف را اجرایی کند.

صنعت ویپینگ دیدگاهی متفاوت در این زمینه دارد. دکتر مارینا مورفی، سخنگوی علمی انجمن صنعت ویپینگ بریتانیا، در واکنش به این پژوهش اظهار داشت: «میلیون‌ها نفر سال‌هاست که بدون مشکل از محصولات ویپینگ استفاده کرده‌اند.» او تأکید کرد که تمامی داده‌های موجود نشان می‌دهند که خطرات سلامتی ناشی از ویپینگ احتمالاً از پنج درصد خطرات سیگارهای معمولی فراتر نمی‌رود.

در مقابل، دکتر بویدین سرپرست این تحقیق، بیان کرد: «تنها فایده سیگارهای الکترونیکی، کمک به افراد برای ترک سیگار است، اما در صورتی که مصرف این محصولات ادامه یابد، اثرات آن در نهایت مشابه سیگارهای معمولی خواهد بود.»