قرص ب۲ یا بوپرنورفین یک داروی قوی آرام‌بخش و مسکن است که در بسیاری از مراکز درمانی برای کمک به ترک اعتیاد به موادی مانند هروئین، متادون و برخی مسکن‌ها تجویز می‌شود.
بوپرنورفین یک ترکیب نیمه‌مصنوعی است که از آلکالوئیدهای موجود در گیاه خشخاش مشتق شده است. برخلاف بسیاری از مواد افیونی، این دارو به عنوان یک آگونیست جزئی عمل می‌کند، به این معنا که گیرنده‌های افیونی را به میزان کمتری نسبت به آگونیست‌های کامل تحریک می‌کند. به همین دلیل، احتمال ایجاد سرخوشی شدید ناشی از مصرف مواد افیونی در آن کمتر است.
ب2 با ایجاد وقفه در انتقال سیگنال‌های درد بین مغز و بدن، باعث کاهش احساس درد می‌شود. زمانی که قرص ب2 به‌عنوان جایگزینی برای سایر مواد افیونی استفاده می‌شود، می‌تواند اثرات منفی ناشی از ترک را کاهش داده و از آسیب‌های مرتبط با مصرف این مواد بکاهد. به این ترتیب، این دارو فرآیند ترک مواد مخدر را برای افراد آسان‌تر می‌کند.
با این حال، این دارو می‌تواند عوارض جسمی و روانی مشابه هروئین یا متادون ایجاد کند. مصرف آن ممکن است منجر به وابستگی شدید شده و خطر اعتیاد به این ماده را افزایش دهد.
قرص ب2 مانند هر داروی دیگری ممکن است عوارض جانبی داشته باشد. برخی از این عوارض نیاز به مداخله پزشکی ندارند و معمولاً با سازگاری بدن در طول درمان کاهش می‌یابند. با این حال، پزشک ممکن است راهکارهایی برای کاهش یا پیشگیری از این عوارض پیشنهاد کند. در ادامه، به شایع‌ترین، عوارض با شیوع کمتر و نادرترین عوارض این دارو می‌پردازیم تا در صورت بروز، نگرانی کمتری داشته باشید.
شایع‌ترین عوارض قرص ب2 که در بسیاری از مصرف‌کنندگان مشاهده می‌شود:
برخی از افراد ممکن است این علائم را تجربه کنند، اما شیوع کمتری دارند:
این علائم کمتر رخ می‌دهند، اما در برخی موارد گزارش شده‌اند:
ب2 دارویی اعتیادآور است، حتی زمانی که برای درمان وابستگی به مواد افیونی تجویز می‌شود. مصرف این دارو طبق دستور پزشک، خطر اوردوز و مرگ را کاهش می‌دهد، اما همچنان این احتمال وجود دارد که برخی بیماران در طول دوره بازپروری به سایر مواد افیونی وابسته شوند.
برخی افراد با این تصور که می‌توانند اعتیاد به موادی مانند تریاک و هروئین را کنار بگذارند، مصرف ب2 را با دوزهای بالا آغاز کرده و در نهایت به آن وابسته شده‌اند یا مجدداً به مصرف ماده مخدر قبلی بازگشته‌اند. این افراد به دلیل ناآگاهی از عوارض این دارو، گمان می‌کنند که می‌توانند به‌مدت طولانی از آن استفاده کنند، در حالی که مصرف خودسرانه و طولانی‌مدت این دارو می‌تواند عوارض جدی به همراه داشته باشد.
قرص ب2 متأسفانه در بسیاری از مراکز ترک اعتیاد برای درمان وابستگی به مواد افیونی مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما مصرف این دارو نه‌تنها درمان قطعی اعتیاد محسوب نمی‌شود، بلکه ممکن است فرد را به وابستگی جدیدی دچار کند.
قطع ناگهانی مصرف آن نیز ممکن است علائم ترک مشابه سایر مواد افیونی ایجاد کند. بنابراین، در صورت وابستگی به قرص ب2، ترک این دارو ضروری است و برای انجام این کار، مراجعه به یک کلینیک تخصصی ترک اعتیاد توصیه می‌شود.
اعتیاد به ب2 می‌تواند با طیف وسیعی از علائم ظاهر شود که برخی از آن‌ها به راحتی قابل تشخیص هستند، در حالی که برخی دیگر کمتر مشهودند. علائم جسمی رایج عبارتنداز:
جدی‌ترین علائم اعتیاد به ب2 نیز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
علاوه بر این، افرادی که به ب2 وابسته شده‌اند، معمولاً دچار مشکلات روانی مانند افسردگی، اضطراب، نوسانات خلقی شدید و تشدید اختلالات روانی می‌شوند.
ترک ب2 به‌تنهایی می‌تواند چالش‌برانگیز باشد و بدون نظارت پزشکی، خطراتی همچون عود، مصرف بیش از حد و حتی مرگ به همراه داشته باشد. به همین دلیل، نباید بدون مشاوره و راهنمایی متخصص اقدام به ترک این دارو کرد.
اولین قدم اساسی برای ترک، مراجعه به پزشک جهت دریافت برنامه‌های دارودرمانی و مشاوره تخصصی است. ترک ب2 باید به‌صورت تدریجی و تحت نظارت تیم پزشکی صورت گیرد.
در مرحله اول، که سم‌زدایی نام دارد، مصرف دارو قطع می‌شود و این مرحله ممکن است چند هفته به طول بیانجامد.علاوه بر این، تیم مشاوره و روان‌درمانی برای حمایت روانی بیمار در طول دوره ترک فعال خواهند بود.
علائم ترک ب2 مشابه ترک هروئین هستند، اما شدت کمتری دارند. پس از قطع مصرف طولانی‌مدت ب2، ممکن است فرد برخی از عوارض جسمی و روانی زیر را تجربه کند:
